Niniejsza rozprawa stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, kto zazwyczaj decydował o ostatecznym kształcie prospektu organowego - jego formy architektonicznej, dekoracji oraz programu ideowego. W tym celu dokonana została rekonstrukcja systemu pracy organmistrzów. Zbadano ich relacje ze snycerzami, stolarzami i malarzami, a także powiązania z inwestorami - na możliwie najszerszym tle uwarunkowań artystycznych, społecznych, religijnych, ekonomicznych i geograficznych. Materiał wyjściowy dla rozważań stanowią setki dokumentów źródłowych (przede wszystkim kontrakty na budowę organów) oraz zespół ponad pół tysiąca projektów (w tym wielu niepublikowanych) - autorstwa zarówno architektów, rzeźbiarzy czy malarzy, jak i samych organmistrzów. Omówiono też większość znanych graficznych wzorów fasad organowych. Książka zawiera ponad 1100 ilustracji (głównie projektów i rycin), stanowiąc kompendium ikonograficzne bezprecedensowe w światowej literaturze organologicznej.
Spis treści:
WSTĘP
OMÓWIENIE LITERATURY PRZEDMIOTU I STANU BADAŃ
DEFINICJA I FUNKCJA PROSPEKTU ORGANOWEGO
Definicja oprawy artystycznej organów jako wyznacznik pola badawczego
Funkcje prospektu organowego
PROJEKT
Projekty autorstwa architektów, rzeźbiarzy i malarzy
Wzory graficzne i ich recepcja
Modele prospektów organowych
Organmistrz twórcą projektu prospektu organowego
Poszukiwanie nowej formy w l. poł. XIX w. - projekty architektów i organmistrzów
Gotowe katalogi projektów i WerkHattbucher
PROGRAM IDEOWY A PROJEKT STRUKTURY I DEKORACJI PROSPEKTU ORGANOWEGO
Prospekty organowe jako wyraz rywalizacji i polemiki pomiędzy konfesjami
Prospekty organowe jako narzędzie propagandy politycznej i religijnej
PROCES WYTWARZANIA PROSPEKTÓW ORGANOWYCH
Szczególny status organmistrza i jego warsztat
Warsztaty organmistrzowskie a struktury cechowe
Organmistrz przedsiębiorcą i koordynatorem prac nad strukturą i dekoracją
Podwykonawcy na stałe utrzymywani w warsztacie
Stała współpraca organmistrza z jednym warsztatem snycerskim
Jednorazowe kontrakty zawierane przez organmistrzów ze snycerzami
Organmistrz wykonawcą prac snycerskich
Dekoracja prospektu zlecona przez inwestora artystom i rzemieślnikom niezależnym od organmistrza
Sytuacja do ok. 1700 (dominacja zleceń dla dekoratorów niezależnych od organmistrza)
Sytuacja w XVIII i 1. połowie XIX w.
Negatywne skutki podziału pracy
Złożone prace nad późnobarokowymi GesamtkunHwerke w kościołach klasztornych i pielgrzymkowych
Wykonawcy dekoracji malarskiej prospektów organowych
Zwykła polichromia i złocenie struktury szafy organowej oraz dekoracji ornamentalnej i figuralnej
Figuralne i ornamentalne dekoracje malarskie szafy organowej
Dekoracje malarskie i pozłotnicze piszczałek prospektowych
Dekoracje malarskie na ruchomych sktzydłach
Iluzjonistyczne malowidła kompozycyjnie powiązane z prospektami
Iluzjonistyczne "facjatki" pozytywów szkatulnych
ZAMIAST ZAKOŃCZENIA: ARTYŚCI, RZEMIEŚLNICY I FUNDATORZY A TYPOLOGIA I GEOGRAFIA ARTYSTYCZNA PROSPEKTÓW ORGANOWYCH
Złożone uwarunkowania systematyzacji
Geografia artystyczna
Summary
Bibliografia
Wykaz skrótów nazw instytucji
Indeks osobowy i nazw geograficznych
Okładka: miękka
Liczba stron: 680
Format: a4
Rok wydania: 2012
